نجات دریاچه ارومیه
دریاچه ارومیه را نجات دهیم
دریاچه ارومیه بزرگترین آبگیر دایمی آسیای غربی در شمال غرب فلات ایران و یکی از مهمترین زیستگاهها و مناطق گردشگری نهتنها ارومیه و آذربایجان غربی بلکه کشورمان قلمداد میشود و در عرصه بینالمللی بین تالابهای گوناگون جایگاه ویژهای را به خود اختصاص داده است. دریاچه نیلگون و نیمهجان ارومیه در زمان اوج زیبایی و عظمت خود به ثبت جهانی نیز رسیده است، ولی این هدیه خداوند متعال همواره دستخوش عوامل انسانی قرار گرفته و اکنون در حال احتضار روزگار خود را سپری میکند. آب دریاچه بعد از بحرالمیت از نظر داشتن املاح نمکی در رده دوم قرار دارد، با توجه به شرایط موجود و کاهش مساحت آب و افزایش شوری آن به نظر میرسد اکنون در رده نخست قرار گرفته است، که استحصال نمک در آن برای مصرف در حوزه صنعت همواره انجام میگیرد، شوری این دریاچه به اندازهای است که هیچ ماهی و نرمتنی به جز گونههایی از سختپوستان (آرتمیا)، دیاتومها و فیتوپلانکتونها در آن زندگی نمیکنند و آب آن هیچوقت یخ نمیزند.
دریاچهٔ ارومیه دارای 102 جزیره کوچک و بزرگ با مساحت 334 کیلومتر مربع است که همهٔ آنها از سوی سازمان یونسکو به عنوان اندوختهٔ طبیعی جهان به ثبت رسیدهاند. جزیره اسلامی، کبودان یا قویون داغی(3125هکتار)، آرزو(800 هکتار)، اسپیر(1250) و جزایر نهگانه(محل تخمگذاری پرندگان) از نظر تنوع گونههای جانوری و وسعت در بین سایر جزیرهها از اهمیت فوقالعادهای برخوردار است.جزیرهٔ اِشک(1250)، زیستگاه پرندگان زیبای کوچک، از جمله مرغ آتش و تنجه و همچنین تعدادی گوزن زرد ایرانی و گوسفند وحشی (قوچ و میش) به آن انتقال داده شدهاند.27گونه پستاندار، 212گونه پرنده، 41گونه خزنده، 7گونه دوزیست و 26گونه ماهی حیات وحش این دریاچه را تشکیل دادهاند.
دریاچه ارومیه تا همین چند سال اخیر، تنها عنوان بزرگترین دریاچه شور کشور را یدک نمیکشید، بلکه مکانی بود برای مهاجرت پرندگانی که در مسیرشان از اروپا به جنوب، به این دریاچه پناه میبردند، ولی این روزها این پرندگان در سرگردانی یافتن محل امن بهسر میبرند، چرا که آبهای شوری که آرتمیایش شهرت جهانی داشته هم اکنون در حال انقراض است. کارشناسان میگویند با تداوم روند کاهش سطح آب این دریاچه در صورت عدم اتخاذ راهکارهای کنترلی این دریاچه که بهواسطه بهرهبرداری آرتمیا (سخت پوستی که در آب شور زندگی میکند)، منابع نمکی و بهرهبرداری توریستیاش میلیاردها دلار ارزش دارد طی 2 تا 3 سال آینده به شورهزاری مبدل خواهد شد.
مقایسه عکس های ماهواره ای چند سال اخیر
در حالي كه درياچه اروميه به عنوان بيستمين درياچه بزرگ جهان با مساحتي حدود 483 هزار هكتار يكي از مهمترين و با ارزشترين اكوسيستمهاي آبي و بزرگترين درياچه داخلي ايران به شمار ميآيد، جديدترين آمارها نشان ميدهد 250 هزار هكتار از اين درياچه كه از سال 1354 در فهرست كنوانسيون حفاظت از تالابها (رامسر) ثبت شده است، به شورهزار تبديل شده، سطح تراز آبي آن نيز به پايينترين حد ممكن طي چند دهه قبل رسيده و شوري آن نيز با گذشتن از حد فوق اشباع به 340 گرم بر ليتر رسيده است كه همين امر موجب شده «آرتميا» به عنوان مهمترين موجود اين درياچه در آستانه نابودي كامل قرار گيرد. تمامي اين مسايل حاكي از مرگ تدريجي و البته دردناك اين درياچه بزرگ ايران و بروز يك فاجعه زيستمحيطي در اين منطقه است.
نجات دریاچه ارومیه ، امروز یک وظیفه ملی است و فردا از آن به عنوان وظیفه ای تاریخی یاد خواهد شد که امیدواریم این گونه بنویسند که به این وظیفه عمل شد.